ဇန်နဝါရီ ၂၃ ရက် ၂၀၂၂

ဒီတပတ်အတွင်း ဘိုင်ဒန်ရဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဆီးနိတ်ရီပါဘလစ်ကန် ခေါင်းဆောင် မက်ကောနယ်လ်ကို ဖောက်စ်နယူးစ်က ဘရက်ဘေယာက မေးမြန်းထားပါတယ်။ ဘိုင်ဒန်က ရုရှားအနေနဲ့ ယူကရိန်းမှာ အငယ်စားကျူးကျော်မှုလေး လုပ်ခဲ့တယ်ဆိုရင် သူ့အနေနဲ့ အရေးယူမှူ ကြီးကြီးမားမား မလုပ်ပါဘူးလို့ ပြောခဲ့တာပါ။ အဲဒီအတွက် သူ့ကို ရုရှား​ယူကရိန်းကိုဝင်ဖို့ မီးစိမ်းပြလိုက်တယ်လို့ ပြောနေကြလို့ အိမ်ဖြူဝန်ထမ်းတွေက အဲဒီလိုမဟုတ်ပါဘူးလို့ ထွက်ဖာရပြန်ပါတယ်။ သတင်းထောက်တဦးကလည်း ဘာဖြစ်လို့ ပူတင်အကွက်စရွှေ့တာကို စောင့်နေတာလဲလို့ မေးတာကိုတော့ ဘိုင်ဒန်က စတူးပစ်ကွက်ရှင်လို့ စော်ကားပြီး ဟားခဲ့ပါတယ်။ အမျှော်အမြင်ရှိတဲ့ ခေါင်းဆောင်ဆိုရင်တော့ ရန်သူ့ထက် ၂ကွက် ၃ကွက်ကြိုရွှေ့ထားမှာဖြစ်လို့ ထိပ်တိုက်တွေ့တဲ့အခြေအနေကို ရောက်လာဖို့ သိပ်မလွယ်ပါဘူး။

အဲဒီသတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ဘိုင်ဒန်က မက်ကောနယ်လ်ကိုလည်း သူအောင်မြင်သွားမှာစိုးလို့ သူလုပ်သမျှ လိုက်ပြီး ကဖျက်ယဖျက်လုပ်နေသူအဖြစ် စွပ်စွဲသွားပါတယ်။​ အဲဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး မေးမြန်းရာမှာတော့ မက်ကောနယ်လ်က ဘိုင်ဒန်သာ ရွေးကောက်ပွဲတုန်းက ကတိပေးထားသလို အလယ်အလတ်လမ်းစဥ်သမားလို အလုပ်လုပ်ရင် ငါတို့အတူ လက်တွဲလုပ်လို့ ရတာပေါ့၊ ခုတော့သူက ဘာနီဆန်းဒါးစ်လို လက်ဝဲလမ်းလိုက်နေတော့ ငါတို့က အလုပ်တွဲလုပ်ဖို့မပြောနဲ့ စကားတောင် ပြောလို့မရဘူးဖြစ်နေတယ်၊ အထက်လွှတ်တော်မှာ နှစ်ပါတီက ၅၀-၅၀၊ အောက်လွှတ်တော်မှာလည်း ဒီမိုကရက်က နေရာနဲနဲလေးပဲ ပိုရနေတာ၊ အဲဒီလိုအခြေအနေမှာတောင် သူက တွန်းလုပ်ချင်နေသေးတာ၊ အဲဒါကြောင့် လုပ်လို့မရနေတာ၊ အဲဒါကို ငါကြောင့်လို့ပြောရင် မှားတယ်လို့ ဖြေကြားသွားပါတယ်။ နောက်တချက်ကလည်း အမေရိကန်ပြည်သူတွေက ဘိုင်ဒန့်အဆိုတွေကို မထောက်ခံဘူး၊ သူတို့လိုချင်တာက အလယ်အလတ်သမား၊ အဲဒီတော့ ဘိုင်ဒန်က အလယ်အလတ်လမ်းစဥ်ကို ပြန်သွားမယ်ဆိုရင် ငါတို့ အလုပ်လုပ်လို့ရမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဗြိတိန်လိုပဲ​ အိုင်ယာလန်ကလည်း ကိုဗစ်ပတ်စ်ပို့အပါအဝင် ကပ်ပိုးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ကန့်သတ်ချက်တွေအများစုကို ရုပ်သိမ်းပေးတော့မယ်လို့  ကြေငြာလိုက်ပါတယ်။ ရုပ်သိမ်းပေးတဲ့ထဲမှာ ဆေးရုံ၊​ ရုပ်ရှင်ရုံ၊ ပြဇတ်ရုံ၊ အားကစားရုံ၊ အပန်းဖြေနေရာတွေအပေါ် ကန့်သတ်ထားတာတွေ ပယ်ရှားလိုက်တာဖြစ်ပြီး ကာဖြူးတွေ၊ လူဦးရေကန့်သတ်တာတွေ၊ တယောက်နဲ့တယောက် ဘယ်လောက်ခွာဆိုတာတွေ၊​ ဘယ်သွား/ဘယ်မသွားရ ဆိုတာတွေလည်း ပယ်ရှားတဲ့ထဲမှာ ပါဝင်ပါတယ်။​ နှာခေါင်းစည်း၊ ပိုးရှိသူကို တဦးထဲ ခွဲထားတာနဲ့ ကျောင်းတွေမှာ ကာကွယ်ဖို့ အစီအမံတွေကတော့ ဆက်ရှိဦးမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေးထိုးထားဖို့ကိုလည်း တိုက်တွန်းနေပါတယ်။ မန်ဒိတ်အဆင့်တော့ မဟုတ်ပါဘူး။ လူတွေဟာ လူမှုရေးသတ္တဝါတွေ ဖြစ်တဲ့အပြင် သူတို့အိုင်းရရှ်တွေက ပိုပြီး လူမှုဆက်ဆံရေးကို အလေးထားကြသူများ ဖြစ်တာကြောင့် ဒီနွေဦးမှာ တယောက်နဲ့ တယောက် ပိုမိုတွေ့ဆုံကြဖို့နဲ့ တယောက်အပြုံး တယောက် မြင်နိုင်ဖို့၊ အတူတူ သီချင်းတွေဆိုနိုင်ကြဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

လစ်ဘရယ်ကော်မီဒီယံ ဘေလ်မာဟာက နယူးယောက်က ဒီမိုကရက်အမတ် ရစ်ချီ တောရက်စ်နဲ့ လက်ဘရယ်ဂျာနယ်လစ် ဘာရီဝိုက်စ်တို့နဲ့ ဆွေးနွေးစဥ်မှာကပ်ပိုးကြောင့် ဖြစ်ရတဲ့ လူသေမှုနဲ့ လွတ်လပ်မှုတို့အကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။ ကပ်ပိုးကြောင့် သေတဲ့ အဆိုးရွားဆုံးပြည်နယ်စာရင်းမှာ မစ္စစ္စပီက အဆိုးဆုံးဖြစ်ပြီး သူ့ပြည်နယ် နယူးဂျာစီက နံပါတ် ၄၊ နယူးယောက်က နံပါတ် ၆၊​ အနောက်ဗာဂျီးနီးယားနဲ့ မန်ဆာချူးဆက်တို့က နံပါတ် ၁၀နဲ့ ၁၁ တို့ဖြစ်ကြပါတယ်။​ ကပ်ပိုးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ကန့်သတ်ချက်တွေကို တော်တော်စောစောထဲက ဖယ်ရှားပေးခဲ့တဲ့ ဖလော်ရီဒါက နံပါတ် ၁၇ဆိုတော့ ကန့်သတ်ချက်တွေအများကြီးရှိတဲ့ နယူးယောက်နဲ့ ကယ်လီဖိုးနီးယားထက် အများကြီး ဟန်ကျနေတာဖြစ်ပါတယ်။​

တောရက်စ်က နယူးယောက်က လူဦးရေသိပ်သည်းတာပြီး နိုင်ငံတကာ ခရီးသွားဗဟိုချက် ဖြစ်နေတာတွေကို အကြောင်းပြတဲ့အခါမှာ မာဟာက ဖလော်ရီဒါကလည်း သက်ကြီးတွေအများဆုံး အနားယူနေထိုင်တဲ့ ပြည်နယ်ဖြစ်တာကို ထောက်ပြပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကိုဗစ်စဖြစ်ထဲက မာဟာက ဖလော်ရီဒါကို အကြိမ်ကြိမ် ရောက်ခဲ့ကြောင်း၊ အဲဒီမှာ ဘာမှ အမိန့်နဲ့ ပိတ်ခိုင်းထားတာတွေ မရှိတဲ့အတွက် အားလုံးက ပုံမှန်ပဲ သွားလာလှုပ်ရှားရောင်းဝယ် ဖောက်ကားနေကြကြောင်း၊ ဖလော်ရီဒါနဲ့ ကယ်လီဖိုးနီးယားယှဥ်ရင် နေရထိုင်ရတဲ့ အနေအထားက နေ့နဲ့ညလို ကွာနေကြောင်း၊ ကယ်လီဖိုးနီးယားမှာက သိပ္ပံသရဲကားထဲ ရောက်နေသလိုဖြစ်ကြောင်း၊ ဖလော်ရီဒါမှာက လွတ်လွတ်လပ်လပ်ဖွင့်ထားပေးပေမယ့် လူသေနှုန်းက ကျပ်ထား ပိတ်ထားတဲ့ပြည်နယ်တွေထက် ပိုတောင် နဲနေသေးကြောင်း၊ ဆွေးနွေးသွားပါတယ်။

လစ်ဘရယ်ဂျာနယ်လစ် ဝိုက်စ်ကလည်း ငါတို့ကို ကာကွယ်ဆေးထိုးခိုင်းတယ်၊ ဆေးထိုးမှ ပုံမှန်အခြေအနေကို ပြန်ရောက်မယ်လို့ ပြောတယ်၊ ဒါပေမယ့် အခု ဆေးထိုးပြီး ၁နှစ်ကျော်လာပြီ၊ ဘာမှ ပုံမှန်ပြန်မဖြစ်သေးဘူး၊ အဲဒါက ဟာသဖြစ်နေပြီ၊ ငါ့လို လစ်ဘရယ်တွေ ပရိုဂရက်ဆစ်တွေကလည်း ဆေးထိုးတာကို ဆန့်ကျင်သူ၊ သိပ္ပံပညာကို ဆန့်ကျင်သူလို့ အထင်ခံရမှာနဲ့ ထရမ့်ထောက်ခံသူတွေကို ဖြဲသလို အဖြဲခံရမှာ စိုးလို့သာ ငြိမ်နေတာ၊ သူတို့လည်း ငါ့လိုပဲ ဒီကိုဗစ်ကြီးကို စိတ်ကုန်နေပြီဆိုတာ ငါသိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

သိပ္ပံပညာကို တကယ်ယုံကြည်တယ်ဆိုရင် လွန်ခဲ့တဲ့ ၂နှစ်က မရှိခဲ့တဲ့ဒေတာတွေ အခုရှိနေပြီလေ၊ အဲဒါတွေကိုကြည့်ပေါ့၊ အဝတ်နှာခေါင်းစည်းတွေက ဘာမှ အကာအကွယ်မဖြစ်ဘူးဆိုတာ တွေ့လိမ့်မယ်။ အလားတူပဲ ဗက်ဆင်းပတ်စ်ပို့ကြီးပြပြီး ဆိုင်ထဲဝင်စားနေပေမယ့် သင်က လက္ခဏာမပြတဲ့ ပိုးသယ်ဆောင်သူလည်း ဖြစ်နေနိုင်တာပဲလေ။ အဲဒါတွေ နားလည်လာရင် ငါတို့ကို ကိုယ်ကျင့်တရားနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ရာဇဝတ်မှု အကြီးစားကြီး ကျူးလွန်သူတွေအဖြစ် နောက်လူတွေက အမှတ်ရနေကြတော့မယ်လို့လည်း ဝိုက်စ်က ဆက်ပြောသွားပါတယ်။

ဒီအပတ်ထဲမှာ စီဒီစီရဲ့ လေ့လာချက်တခုက ကပ်ပိုးကူးခဲ့ဖူးလို့ ရရှိလာတဲ့ သဘာဝခုခံအားက ကာကွယ်ဆေးထိုးလို့ ရလာတဲ့ခုခံအားထက် ဒယ်လ်တာမျိုးကွဲကို ပိုကာကွယ်နိုင်တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ကြေငြာပါတယ်။​ မနှစ်မေကနေ နိုဝင်ဘာအထိ ကယ်လီဖိုးနီးယားနဲ့ နယူးယောက်တို့မှာရှိတဲ့ ကပ်ပိုးကူးခံရသူတွေနဲ့ ဆေးရုံတက်ရတဲ့ လူတွေကို ၄မျိုးခွဲပြီး လေ့လာထားတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလေးမျိုးက ဆေးမထိုး မကူးခဲ့ဖူးသူ၊ ဆေးထိုးပြီး  မကူးခဲ့ဖူးသူ၊ ဆေးမထိုး ကူးခဲ့ဖူးသူနဲ့ ဆေးထိုးပြီး ကူးခဲ့ဖူးသူတို့ ဖြစ်ပါတယ်။​ အိုမီခရွန်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဒေတာတွေကတော့ စောလွန်းနေသေးတော့ လေ့လာချက်တွေ မထွက်လာသေးပါဘူး။