မေ ၁၂ ရက် ၂၀၂၂

ဟန်းတားရဲ့ ချစ်ကိုကြီး ကယ်ဗင်မောရစ်စ်က ငါ့သားဟန်းတားဆိုတဲ့ နာမည်နဲ့ ထုတ်ဖို့ ပြင်ထားတဲ့ ဘိုင်ဒန်မိသားစုရဲ့ အရှုပ်ထုတ်တွေအကြောင်း ရုပ်ရှင်ကို တန်ပြန်တဲ့အနေနဲ့ သူ့ဗားရှင်းနဲ့ ရုပ်ရှင်ဇတ်လမ်းရိုက်ဖို့ ပြင်နေသလို ငါ့သားဟန်းတားရုပ်ရှင်ရိုက်ကူးခဲ့သူတွေအပေါ် စပိုင်လိုက်လုပ်နေတယ်လို့ စွပ်စွဲခံနေရပါတယ်။ မောရစ်စ်ဟာ ဟန်းတားလက်ပ်တော့ပ်အကြောင်း ကိုလည်း မေးခွန်းထုတ်တာတွေ လုပ်နေတဲ့အပြင် ဟန်းတားကို လူသိရှင်ကြား ကာကွယ်ပေးနေတဲ့ အတွက် ဟန်းတားကိစ္စကို သိုသိုသိပ်သိပ်နဲ့ ပြီးသွားစေချင်တဲ့ အိမ်ဖြူနဲ့ ဘိုင်ဒန်ထောက်ခံသူတွေက စိတ်ပူနေကြပါတယ်။ ဟန်းတားအတွက် အခွန်ဆောင်ပေးခဲ့တဲ့ ၂သန်းကျော်ကလည်း ချေးငွေလို့ ဆိုကြပြီး အဲဒီချေးငွေနဲ့ ဟန်းတားနေထိုင်စားရိတ်တွေကို ထောက်ပံ့ပေးထားတာကိုယ်၌က ဟန်းတားရဲ့ ယူကရိန်းနဲ့ တရုပ်တို့ဆီက တံစိုးလက်ဆောင်ရယူထားမှုတွေကို သံသယပိုကြီးစေတာဖြစ်ပါတယ်။

ဝတ္တုစာအုပ် ၂အုပ် ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့ဖူးတဲ့ မောရစ်စ်ဟာ ဟန်းတားကို ၂၀၁၉တုန်းက ဘိုင်ဒန်ရဲ့ မဲဆွယ်ပွဲမှာ သိခဲ့တာဖြစ်ပြီး အဲဒီလို တွေ့ဆုံခဲ့ပြီးကတဲက ထရမ့်ပြန်လည်ရွေးကောက်ပွဲဝင်မှာကို ဆန့်ကျင်လာခဲ့တာလို့ သိရပါတယ်။ သူက ဘိုင်ဒန်ရွေးကောက်ခံရဖို့အတွက် ဆူပါပက်ခ်ကို အလှူငွေ ၅သောင်းခွဲလည်း လှူဒါန်းခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်မှာ အတန်းကျောင်းတွေရဲ့ နွေရာသီကျောင်းပိတ်ရက်တွေရောက်ဖို့ နီးလာပြီဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုလကာလမှာ မိသားစုလိုက် ခရီးသွားကြတာတွေ မြင့်တက်လာလေ့ရှိသလို ဓါတ်ဆီဈေး များလည်း အမြင့်ဆုံးကို ရောက်လေ့ရှိပါတယ်။ ဒီနှစ်တော့ နွေကျောင်းပိတ်ရက်တွေ မတိုင်ခင် တလလောက်အလိုထဲက ဆီဈေးတွေ စံချိန်တင်မြင့်တက်နေပါပြီ။​ အရင် တဂါလံ နှစ်ဒေါ်လာစွန်းစွန်း လောက်ရှိတဲ့ ပြည်နယ်တွေမှာ ဆီဈေးက ၂ဆတိုးပြီး ၄.၅ဒေါ်လာလောက် ဖြစ်လာသလို ကယ်လီဖိုးနီးယားလို အစစဈေးကြီးတဲ့ ပြည်နယ်မှာလည်း ရိုးရိုးတဂါလံကိုတောင် ၆ဒေါ်လာ ကျော်သွားပါပြီ။​ အိုဘားမားလက်ထက် ၅ဒေါ်လာခွဲလောက် ဖြစ်ခဲ့တာကို စံချိန်ချိုးလိုက်တာပါပဲ။ မြင်သာအောင် ပြောရရင် ပုံမှန်ကားတစီးဆီအပြည့်ဖြည့်ဖို့ မြန်မာငွေ နှစ်သိန်းလောက် ကျတဲ့သဘောပါ။

ဆီဈေးတက်နေလို့ ဘိုင်ဒန်တို့ ဘာလုပ်သလဲဆိုတော့ အလက်စကားနဲ့ မက္ကဆီကိုပင်လယ်ကွေ့တွေမှာ အကြီးစားရေနံတူးခွင့်ပါမစ် အငှားချထားပေးတာတွေကို ရပ်ပစ်ပါတယ်။ ဉာဏ်နည်းတာလား၊ လွဲနေတာလား တမင်ကို အကြပ်အတည်းတွေ့အောင် တွန်းပို့နေတာလားဆိုတာ သိသာစေတာပါပဲ။

ဒီမိုကရက်တွေက တိုင်းပြည်မှာ အဆင်သင့်မဖြစ်နေသော်ငြားလည်း ဂရင်းအင်နာဂျီကို အတင်းတွန်းနေတဲ့အတွက် လာမယ့်နွေရာသီမှာ စွမ်းအင်မလောက်ငတာတွေ ပိုဆိုးလာမှာဖြစ်တယ်လို့ ပါဝါဂရဒ်အော်ပရေတာတွေက သတိပေးလိုက်ပါတယ်။​ အထူးသဖြင့် ကယ်လီဖိုးနီးယား၊ တက္ကဆက်စ်နဲ့ အင်ဒီယားနားတို့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။​ ကုန်ထုတ်စွမ်းအားတွေ တက်ဦးတော့မှာပေါ့။

 ထိပ်တန်းဒီမိုကရက်ဆီနိတ်တာ တင်မ်ကိန်းကတောင် ဘိုင်ဒန်အစိုးရမှာ စွမ်းအင်အတွက် အဓိပ္ပါယ်ရှိတဲ့ဗျူဟာ ဘာမှရှိမနေဘူး၊ ပြည်တွင်းမှာ ရေနံထုတ်ခွင့်တွေ လိုက်ကန့်သတ်ပိတ်ပင်နေသ၍ ငါတို့ရဲ့ ဥရောပက မဟာမိတ်တွေရဲ့ စွမ်းအင်လိုအပ်ချက်ကို ငါတို့ ကူညီဖို့ ကြိုးစားနေတယ်ဆိုတာ မယုံကြည်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ အမေရိကန်က ကမ္ဘာမှာ စွမ်းအင်အရင်းအမြစ် အချမ်းသာဆုံး နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ဥရောပက မဟာမိတ်တွေကလည်း ရွေးစရာရှိရင် ရုရှားဆီက လောင်စာဝယ်ကြမှာ မဟုတ်ပါဘူး။​ ပြည်တွင်းက ဝင်ငွေနည်းပြည်သူတွေ ကြပ်တည်းကုန်ကြတာကိုတော့ စပွန်ဆာတွေ နှောင်ကြိုးတန်းလန်းပါတဲ့ တံစိုးလက်ဆောင်တွေနဲ့ အာဏာအလွဲသုံးပြီး သူဌေးဖြစ်နေကြသူတွေက ကိုယ်ချင်းစာနိုင်မယ် မထင်ပါဘူး။

ဆီဈေးကြီးတာ၊ ငွေဖောင်းပွတာ၊ အထွေထွေကုန်ဈေးနှုန်းတက်တာတင်လားဆိုတော့ ကုန်စည်ပြတ်လပ်တာက ပိုဆိုးမယ်ထင်ပါတယ်။ အမေရိကန်တွေသုံးနေတဲ့ ပဋိဇီဝဆေးအများစုနဲ့ အထွေထွေ စီးပွားရေးသုံး အိမ်သုံးပစ္စည်းတော်တော်များများက တရုပ်ပြည်ကလာတာဆိုတော့ တရုပ်ပြည်မှာ မြို့ကြီး ၄၅မြို့က လူ သန်း၃၆၀ကျော် လော့ခ်ဒေါင်းဖြစ်နေတဲ့ အချိန်မှာ ဒီမှာလည်း ပြင်းထန်တဲ့​ရိုက်ခတ်မှုတွေ ရှိလာမှာပါပဲ။ တရုပ်အစိုးရက ပြည်ပပို့ကုန် မကျဆင်းစေဖို့ စက်ရုံဝန်ထမ်းတွေကို အိမ်ပေးမပြန်ပဲ စက်ရုံတွေမှာပဲ ပိတ်လှောင်ထားပြီး ကုန်ထုတ်ခိုင်းနေတာပါ။ ယူကရိန်းနဲ့ ရုရှားစစ်ကြောင့် မြေဩဇာနဲ့ ဂျုံ၊ စားသုံးဆီတွေ ရှားပါးလာတာလည်း တိုက်ရိုက်/သွယ်ဝိုက် ထိခိုက်မှုတွေ ရှိလာမှာပါ။

အခုအဆိုးဆုံးလို့ ပြောရမယ့် ပြတ်လပ်မှုကတော့ ကလေးနို့မှုန့်တွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်နယ်တော်တော်များများမှာ ရာရှင်နဲ့ ရောင်းနေရတာ မတ်လကုန် ဧပြီလဆန်းလောက်ထဲကပါ။ အခုတော့ ၂၆ပြည်နယ်မှာ လက်ကျန်ရဲ့ တဝက်က ရောင်းကုန်သွားပါပြီ။​ တချို့က ဖေဖေါ်ဝါရီက ရီကောလ်ထိထားတာဖြစ်လို့ တချို့နေရာတွေမှာ လုံးဝ ဝယ်မရတော့တဲ့အထိ ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီကြားထဲမှာ ဝါရှင်တန်အိတ်ဇမင်းနာဆိုတဲ့ သတင်းစာက ဘိုင်ဒန်တို့က ကလေးနို့မှုန့်တွေကို ပက်လက်လိုက် နယ်စပ်ကို ပို့နေတယ်လို့ သတင်းပို့ထားပါတယ်။

လူကြီးတွေက တမျိုးမရှိ တမျိုးစားလို့ ရပေမယ့် မွေးစကနေ ၆လအထိ ကလေးတွေက နို့မှုန့်တမျိုးတည်း၊ ၆လအထက် ကလေးတွေကလည်း နို့မှုန့်ကို အဓိက စားသုံးကြတာဖြစ်တဲ့အပြင် ကလေးနို့မှုန့်ထုတ်လုပ်သူက အလွန်နည်းပါးပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာမှ တချို့အစာတွေနဲ့ ဓါတ်မတဲ့တဲ့ ရောဂါရှိသူ၊ အူလမ်းကြောင်းပြဿနာရှိသူ ကလေးငယ်တွေအတွက် အထူးဖော်စပ်ထားတဲ့ နို့မှုန့်တွေကို အဘ်ဘော့လေဘော်ရေတရီစ်ရဲ့ မီရှီဂန်က စတားဂျစ်စ်စက်ရုံ တခုတဲက ထုတ်လုပ်တာပါ။

အဲဒီစက်ရုံကို စား/သောက်/ဆေးကြီးကြပ်က မသန့်ရှင်းဘူးလို့ စွပ်စွဲပြီး ပိတ်ထားခဲ့တာ ဖေဖေါ်ဝါရီ ၁၇ရက်ထဲက ခုထိပါပဲ။ ဘယ်အချိန်ပြန်ဖွင့်မယ်လို့လည်း မသိရပါဘူး။​ ပုံမှန်ဆိုရင်တော့ စစ်ဆေးရေးဝင်ပြီး မအောင်ရင် ဘာတွေလုပ်ရမယ်၊ ဘာတွေပြန်ပြင်ရမယ်၊ ပြီးရင်ဘယ်လောက်ကြာရင် ပြန်လာစစ်မယ်ဆိုတာမျိုး လုပ်ထုံး/ညွှန်ကြားချက် ပေးလေ့ရှိပါတယ်။​ အခု ကလေးဆရာဝန်တွေစုပြီး အဲဒီစက်ရုံကို ပြန်ဖွင့်ပေးဖို့ တောင်းဆိုကြပြီး၊ မသန့်တဲ့အရာတွေ ပါလာရင်တောင် ကလေးအနည်းငယ်ပဲ ထိခိုက်မှာဖြစ်ပြီး လုံးဝစက်ရုံပိတ်ထားရင် ကလေးငယ် အများကြီးထိခိုက်မှာကို ယှဥ်ပြကြပါတယ်။

ဒီလိုဖြစ်လာမယ်ဆိုတာ အနည်းဆုံး အဲဒီစက်ရုံပိတ်ထဲက မျှော်လင့်ထားရမှာဖြစ်ပြီး အစိုးရက ကလေးတွေအတွက် လိုအပ်သလို ဥပဒေရေးရာ ကြိုးနီစနစ်တွေ ဖြေလျော့ပေးခြင်း၊ အဟန့်အတားတွေ ပယ်ရှားပြီး ထုတ်လုပ်./ဖြန့်ဖြူး/ရောင်းချရာမှာ အဆင်ပြေ ချောမွေ့စေဖို့ စီစဥ်ပေးထားရမှာပါ။ စား/သောက်/ဆေးကြီးကြပ်ကလည်း အပိုဝင်ငွေရတဲ့အလုပ် မဟုတ်ရင်တောင် အထိခိုက်မခံတဲ့ အနေအထားမှာ ပိုပြီး တာဝန်သိသိနဲ့ ဖိဖိစီးစီး လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အခုဖြစ်နေပုံက ကလေးတွေကို မမွးခင်မှာ ဖျက်ချဖို့ အတင်းတွန်းနေကြပြီး မွေးလာပြီးကလေးတွေကို ဒုက္ခရောက်အောင်၊ အကျပ်အတည်းတွေ့တဲ့ မိဘတွေ နောက်ကလေးမလိုချင်အောင် လုပ်နေကြသလိုပါပဲ။

တကယ်တော့ ဒီမိုကရက်တွေက စဥ်းစားတတ်တဲ့ အမေရိကန်ကလေးတွေ လူကြီးတွေကို မလိုချင်ပါဘူး၊ သူတို့ကို အထင်ကြီး သူတို့ပြောသမျှယုံ၊ ထားရာနေ စေရာသွား၊ အမိန့်နဲ့ ဖိနှိပ်တာတွေနဲ့ အသားကျပြီးသားသူတွေပဲ လိုချင်တာပါ။ ဒုက္ခသည်ချင်းတူရင် ကျူးဘားဒုက္ခသည်တွေလို အာဏာရှင်တွေအကြောင်း နောကျေပြီး မုန်းတီးသူတွေဆိုရင် နိုင်ငံချင်းနီးတာတောင် လုံးဝ မကူပါဘူး။ မလာနဲ့လို့ပြောပြီး လာမရအောင် လုပ်ထားတာပါ။ နိုင်ငံချင်းနီးလို့ရော အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်သူတွေ တနေရာထဲမှာ စုနေမှာရောကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ဘိုင်ဒန်အစိုးရရဲ့ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး ဂျနက်ယဲလန်က ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချတာနဲ့ ပတ်သတ်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဖက်ဒရယ်ကနေ ပြည်နယ်တွေဆီ လွှဲပြောင်းပေးမယ့်ကိစ္စကို တိုင်းပြည်စီးပွားရေးအပေါ် အကြီးအကျယ်ထိခိုက်စေမယ့်အပြင် မိန်းမတွေကို ကလေးယူ/မယူ ဘယ်တော့ယူမယ် စသဖြင့် ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်နိုင်မယ့် အခွင့်အရေးကို ပယ်ဖျက်လိုက်တဲ့အတွက် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဘဝကို နှစ်ပေါင်းများစွာ ခေတ်နောက်ပြန် ဆွဲစေလိမ့်မယ်လို့ မှတ်ချက်ပြုသွားပါတယ်။​ ကလေးမယူချင်(သေး)သူတွေအတွက် ဈေးချိုချိုနဲ့ ကိုယ်ဝန်တားနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းပေါင်းများစွာ ပေါ်ထွန်းနေတာ ဆယ်စုနှစ်တော်တော် ကြာနေပြီဖြစ်ပြီး အခုကိစ္စကလည်း အပြီးပယ်ဖျက်တာမဟုတ်ပဲ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်တွေက ဆုံးဖြတ်စေမှာ ဖြစ်တာကြောင့် ခေါင်းကို မပါတဲ့သူကို ပထမဆုံးအမျိုးသမီး ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ပိန်းဥကြိုက် ဝါဒဖြန့်ဖို့လား၊ မျက်နှာပြောင်နဲ့ လိမ်နေတာလားဆိုတာ တွေးစရာဖြစ်နေပါတယ်။ ။ ကိုယ့်လုပ်ရပ်အပေါ် တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုကတော့ သူတို့မှာလည်း မရှိတာကြောင့် နားမလည်တာဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ဘိုင်ဒန်အစိုးရက နယ်စပ်တွေ ဖွင့်ပေးထားတာရဲ့ နောက်ကွယ်မှာ ယူအန်က ခိုးဝင်တွေ အစုအပြုံလိုက် လွယ်လွယ်ကူကူ ဝင်လာနိုင်ဖို့ ကူညီနေသလို ခိုးဝင်တွေကို စီစစ်ရမယ့် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းတွေ နေရာကိုလည်း အန်ဂျီအိုတွေနဲ့ အစားထိုးနေပြီး အဲဒီအဖွဲ့တွေဆီကို လက်ဝဲအဖွဲ့အစည်းတွေက ငွေတွေ ဝင်လာနေတာပါ။ အရင်ဘိုင်ဒန်လက်အောက်မှာ လုပ်ခဲ့သူတွေက အခု အဆိုပါနန်းပရောဖစ်တွေမှာ လုပ်ကိုင်နေကြပြီး အခါအားလျှော်စွာ သန်းဂဏန်းကြီးကြီးတန် ကန်ထရိုက်တွေလည်း ရနေကြတာပါ။ တဖက်မှာတော့ နယ်ခြားစောင့်တပ်တွေ အသတ်ခံရတာတွေ တိုးလာနေပြီး တရုပ်ပြည်က ဖန်တနိုင်းလ်က အဖမ်းအစစ်မရှိ ဒလဟော ဝင်နေတဲ့အပြင် အကြမ်းဖက်သူတွေကို ဘာအစစ်အဆေးမှ မရှိပဲ လွယ်လွယ်ကူကူ ပေးဝင်နေတယ်လို့ ဂလန်ဘက်ခ်က တင်ဆက်ထားပါတယ်။​  

ဘိုင်ဒန်အစိုးရ ဆူပူသူတွေကို သွေးထိုးပေးပြီး တရားသူကြီးတွေရဲ့ လိပ်စာတွေ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်တွေ ဖောက်ချပေးလိုက်သော်လည်း လောက်လောက်ငင လုံခြုံရေးယူမပေးတဲ့အတွက် နေ့စဥ် အိမ်ရှေ့တွေမှာ ခြိမ်းခြောက်ဆဲဆိုခံနေရတဲ့ ဆူပရင်းမ်ကုတ်တရားသူကြီးတွေကို လုံခြုံရေးပေးဖို့ တာဝန်ယူမယ်လို့ ကမ်းလှမ်းလိုက်ပါတယ်။