ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက် ၂၀၂၅

မင်နီဆိုးတားပြည်နယ်မှာ ဝင်ငွေနည်းတွေကို ပံ့ပိုးပေးရမယ့် အစိုးရအစီအစဥ်ကနေ ဘီလီယံနဲ့ချီပြီး ခိုးကြ၊ လိမ်ကြ၊ ကိုယ့်နိုင်ငံကို ရန်သူလို သဘောထားတဲ့ အကြမ်းဖက်တွေဆီ ပို့ကြတာပေါ်ပြီးနောက် နာမည်လှတဲ့ Affordable Care Act (အိုဘားမားကဲ)ကို အသုံးချပြီး လိမ်ညာစားနေကြတဲ့ သတင်းတွေ ထွက်လာပါတယ်။ Government Accountability Office က စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေအရ အိုဘားမားကဲမှာ SS နံပါတ် ထပ်နေတာတွေ၊ သေပြီးသူတွေရဲ့ SS နံပါတ်တွေ၊ ဘယ်သူဘယ်ဝါမှန်း ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ဖော်ပြမထားတာတွေ စတဲ့ သောင်းနဲ့ချီတဲ့ အငြင်းပွားဖွယ် အကောင့်တွေကို ထောက်ပံ့ကြေးတွေ ပေးနေပြီး တချို့အကောင့်တွေဆို တလကို ၁သောင်းအထက်တန်ဖိုးရှိတဲ့ အထောက်အပံ့တွေ ရနေကြကြောင်းနဲ့ စုံစမ်းတဲ့လူတွေက ၂၀၂၄အတွင်း SS နံပါတ်အတု၊ လုပ်ကြံနံပါတ်တွေ သုံးပြီး လျှောက်သမျှ အားလုံးContinue reading “ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက် ၂၀၂၅”

ဒီဇင်ဘာ ၈ရက် ၂၀၂၅

AI ခေတ်ကို ဦးဆောင်ဖို့ တရုတ်နဲ့ အမေရိကန် ယှဥ်ပြိုင်နေတာမှာ ဘယ်သူနိုင်မယ်ဆိုတာ စွမ်းအင်၊ chips, infrastructure စတဲ့ အချက် ၃ချက်ပေါ် မူတည်တယ်လို့ Nvidia က ဂျေဆင်ဟွမ်းက ဆိုပါတယ်။ Chips အပိုင်းမှာ အမေရိကန်က အထူးသဖြင့် Nvidia က generation တခုစာမက အဆင်မြင့်နေပါတယ်။ စွမ်းအင်ပိုင်းမှာ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေးဟာ အမေရိကန်လောက် မကြီးပေမယ့် လျှပ်စစ်စွမ်းအင်က အမေရိကန်ရဲ့ ၂ဆလောက် ထုတ်လုပ်နိုင်နေတာပါ။ (သူတို့ စွမ်းအင်က ကျောက်မီးသွေးကနေ အများဆုံးရတာဖြစ်ပြီး လူဦးရေက ၃ဆကျော်ပါ။) Infrastructure ပိုင်းမှာလည်း ဘာဆောက်ဆောက် အမြန်ဆုံးပြီးအောင် ဆောက်နိုင်တဲ့သူပြပါဆိုရင် တရုတ်ကိုပဲ ပြရမှာပါပဲ။ (ကောင်း/မကောင်းက တပိုင်းပေါ့။) AI factory တွေဖြစ်တဲ့ စွမ်းအင်မတရားသုံးတဲ့Continue reading “ဒီဇင်ဘာ ၈ရက် ၂၀၂၅”

နိုဝင်ဘာ ၂၈ရက် ၂၀၂၅

၂၆ရက်နေ့က အိမ်ဖြူတော်အနီးမှာ National Guard နှစ်ဦးကို သေနတ်နဲ့ အနီးကပ်ပစ်ခတ်ခဲ့သူဟာ ဘိုင်ဒန်လက်ထက် အာဖဂန်ကတပ်ရုပ်သိမ်းအပြီးမှာ  အာဖဂန်ကနေ ခိုလှုံခွင့်ခံယူထားသူဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိပြီးတဲ့နောက် အာဖဂန်နိုင်ငံသားအားလုံးရဲ့ နေထိုင်ခွင့်လျောက်လွှာအားလုံးကို ရပ်တံ့ပစ်မယ့် အကြောင်း ကြေငြာခဲ့ပါတယ်။ ဒီနေ့မှာတော့ အမေရိကန်အစိုးရက အမေရိကန်တွေရဲ့ လုံခြုံရေးဟာ အစိုးရရဲ့ ပထမဦးစားပေးဖြစ်တာကြောင့် ခိုလှုံခွင့်လျောက်ထားသူများ အားလုံးကို လုံခြုံရေးအတွက် အမြင့်ဆုံး စစ်ဆေးမှုတွေ ပြုလုပ်နိုင်တာ သေချာတဲ့အထိ ခေတ္တရပ်တံ့သွားမယ်လို့ ကြေငြာပါတယ်။ ပစ်ခတ်မှုအပြီးမှာ အမေရိကန်လုံခြုံရေးအတွက် စိုးရိမ်ရတဲ့ ၁၉နိုင်ငံက အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့်ကဒ် ကိုင်ဆောင်ထားသူတွေကိုပါ ပြန်လည်စီစစ်သွားမယ်လို့ ကြေငြာခဲ့ပြီး ပစ်ခတ်ခံရတဲ့ထဲက အမျိုးသမီး စစ်သည် သေဆုံးအပြီးမှာ ခိုလှုံခွင့်လျောက်လွှာတွေကိုပါ ခေတ္တရပ်တံ့ဖို့ ဖြစ်လာတာပါ။ ဘိုင်ဒန်လက်ထက် အာဖဂန်တပ်ရုပ်စဥ်က အမေရိကန်တပ်တွေအားထားရတဲ့ မိတ်ဆွေအာဖဂန်တွေကို ထားပစ်ခဲ့ပေမယ့် ပိုက်ဆံပေးရင် အကြမ်းဖက်သော၊ မုဒိမ်းကောင်Continue reading “နိုဝင်ဘာ ၂၈ရက် ၂၀၂၅”

နိုဝင်ဘာ ၁၈ရက် ၂၀၂၅

ဒီကနေ့ ဒီမိုကရက်တွေ တောင်းဆိုလွန်းမက တောင်းဆိုနေကြတဲ့ အက်ပ်စတိန်းဖိုင်တွေကို တရားရေးဌာနက ထုတ်ပြန်ပေးဖို့အဆိုကို အောက်လွှတ်တော်မှာတင်ရာမှာ ဖြစ်တောင့်ဖြစ်ခဲ ကန့်ကွက် ၁၊ မဲမပေး ၅ ကလွဲရင် ကျန်တဲ့ ၄၂၇ဦးက အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။ မဲမပေး/ ကန့်ကွက်သူတွေကလည်း မထုတ်ပေးချင်လို့ထက် နစ်နာခဲ့သူအမျိုးသမီးတွေရဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး အချက်အလက်တွေ ပါလာရင် သူတို့ရဲ့ လုံခြုံရေးနဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်မှာစိုးလို့လို့ ဆိုပါတယ်။ စပီကာဂျွန်ဆန်က အဲဒီလိုမဖြစ်အောင် လိုအပ်တဲ့အကာအကွယ်တွေ ပေးသွားမယ်လို့ ကတိပြုခဲ့ပါတယ်။ ဆီးနိတ်က ကန့်ကွက်သူမရှိနဲ့ အတည်ပြုပေးဖို့ သဘောတူခဲ့ပြီး မနက်ဖြန်မဲခွဲအတည်ပြုပြီးနောက် သမ္မတထရမ့်က လက်မှတ်ထိုးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုဆိုတော့ ကလင်တန်တို့ ဂိတ်စ်တို့ လာရီဆမ်းမားစ်တို့၊ ရိဒ်ဟော့ဖ်မန်တို့ အိပ်မပျော်တာ ထရမ့်ကြောင့်လို့ ပြောဖို့ခက်သွားပြီပေါ့။ သူတို့အားလုံးက ထရမ့်ကို အသေမုန်းကြပြီး ထရမ့်မတက်လာအောင်၊ တက်လာတော့Continue reading “နိုဝင်ဘာ ၁၈ရက် ၂၀၂၅”

နိုဝင်ဘာ ၁၂ ရက် ၂၀၂၅

၄၃ ရက်ကြာခဲ့တဲ့ သမိုင်းဝင် အကြာရှည်ဆုံး အစိုးရယန္တယားရပ်တံ့မှုက ဒီနေ့အဆုံးသတ်သွားခဲ့ပါပြီ။​ ဆီးနိတ်က ဘေလ်ကို အောက်လွှတ်တော်က အတည်ပြုပြီး သမ္မတက ညတွင်းချင်း လက်မှတ်ထိုး ခဲ့ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က ဒီမိုကရက်တွေ ထပ်မံတောင်းဆိုလာတဲ့ အိုဘားမားကဲအတွက် အစိုးရအထောက်အပံ့တွေကို ၃နှစ် ထပ်တိုးပေးဖို့ကိုလည်း လိုက်လျောစရာမလိုပဲ​ နောက်လကျမှ မဲထပ်ခွဲဖို့ သဘောတူလိုက်ကြပါတယ်။ ဒီနေ့လက်မှတ်ထိုးလိုက်တဲ့ funding bill က ဇန်နဝါရီလကုန် အထိဖြစ်ပြီးစိုက်ပျိုးရေးဝကဌာန၊ စစ်ပြန်ရေးရာဌာနနဲ့ legislative branch တို့ကို စက်တင်ဘာ ၂၀၂၆အထိ ဘတ်ဂျက်အပြည့်အဝ ပေးသွားမှာ ဖြစ်သလို SNAP နဲ့ အမျိုသမီး၊ မွေးကင်းစနဲ့ ကလေးတွေအတွက် အစီအစဥ်တွေအတွက် တနှစ်စာ ဘတ်ဂျက်ပါဝင်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့လက မပေးခဲ့ရတဲ့ လစာတွေ ပြန်ပေးဖို့၊ ဆိုင်းငံ့ထားတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ အမြန်ဆုံးContinue reading “နိုဝင်ဘာ ၁၂ ရက် ၂၀၂၅”

နိုဝင်ဘာ ၆ ရက် ၂၀၂၅

ဒီကနေ့ အိမ်ဖြူတော်မှာ သမ္မတထရမ့်က ဆေးဝါးထုတ်လုပ်တဲ့ ကုမ္ပဏီကြီးတွေဖြစ်ကြတဲ့ Eli Lily နဲ့ Novo Nordisk တို့နဲ့ ညှိနှိုင်းပြီး မက်ဒီကဲနဲ့ မက်ဒီကိတ်ကနေ အဝလွန်တာကို ကုသပေးမယ့် GLP-1 ဆေးဝါးတွေကို TrumpRx.gov ကတဆင့် ပြည်သူတွေဆီကို ဈေးသက်သက်သာသာနဲ့ တိုက်ရိုက်ဖြန့်ဖြူးပေးသွားမယ်လို့ ကြေငြာလိုက်ပါတယ်။ အမေရိကန်ဟာ ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံတွေထဲမှာ ဆေးဝါးဈေးအကြီးဆုံး နိုင်ငံဖြစ်တာကြောင့် အသက်ကြီး/မကျန်းမာတဲ့ အမေရိကန်တွေဟာ ကိုယ့်နိုင်ငံ/ အနောက်နိုင်ငံတွေက ထုတ်လုပ်တဲ့ ဆေးဝါးဖိုး မတတ်နိုင်ရင် ဈေးချိုတဲ့နိုင်ငံတွေက ထုတ်လုပ်တဲ့ ဆေးဝါးတွေကိုပဲ ရတဲ့နည်းနဲ့ ရှာကြံဝယ်ပြီး သုံးစွဲနေရတာဖြစ်ပါတယ်။ အခုလို မူရင်းဆေး ထုတ်လုပ်တဲ့ ကုမ္ပဏီကြီးတွေက ဈေးလျော့ပေးတဲ့အတွက် အမေရိကန်အများစုက မူရင်းဆေးတွေကိူ လက်လှမ်းမီ သုံးစွဲလာနိုင်ကြတော့မှာပါ။ ဆီးချိုဆေးအပါအဝင် လူသုံးများတဲ့ ဆေးတိုင်းကို သမ္မတထရမ့်က လိုက်ညှိပေးနေတာContinue reading “နိုဝင်ဘာ ၆ ရက် ၂၀၂၅”

ဒိစတိတ်အကြောင်း

ရီပါလလစ်ကန်ဆီနိတ်တာ ဂရပ်စ်လေထုတ်ပြန်တဲ့ ဒါဟမ်နောက်ဆက်တွဲ(ရီပို့)နဲ့ တူလ်စီဂက်ဘတ်ရဲ့ အမျိုးသားထောက်လှမ်းရေးရုံးရီပို့တို့ကနေ ဒိစတိတ်ခြအုံကြီးရဲ့ ပုံကြမ်းကို ပုံဖော်နိုင်ကြပါမယ်လို့ ဘလေ့ဇ်က ဂလန်ဘက်ခ်က တင်ပြထားပါတယ်။ အဲဒီဖိုင်တွေက ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ မီဒီယာအခင်းအကျင်းတွေ၊ တတ်သိပညာရှင်(သင့်ခ်တန့်ခ်)တွေ၊ အန်ဂျီအိုတွေက အစိုးရနဲ့ စင်ပြိုင်လို လှုပ်ရှားနေတာကို ဖော်ညွှန်းပြနေပါတယ်။ ဒိစတိတ်ဆိုတာက အီလိဒိုနာတွေက ငွေထောက်ပံ့ ပေးထားပြီး ဗျူရိုကရက်တွေက အကာအကွယ်ပေးထားကာ အစိုးရရုံးလုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာနဲ့ ပုဂ္ဂလိကဩဇာ လွှမ်းမိုးမှုတွေကြား တာဝန်ယူမှု/ တာဝန်ခံမှုမရှိပဲ လွန်းထိုးလှုပ်ရှားနေသူတွေက သက်ဆိုးရှည်အောင် အသက်ဆက်ပေးနေကြတာပဲဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အဖွဲ့အစည်းတွေ ပါပေမယ့် အဓိကက လူနဲ့ ပိုက်ဆံပါပဲ။ ဒိစတိတ်ရဲ့ ထောက်လှမ်းရေးဘက်မှာ ထိပ်ဆုံးက အိုဘမရဲ့ စီအိုင်အေဒါရိုက်တာ ဂျွန်ဘရန်နန်ဖြစ်ပြီး သူက ၂၀၁၇ ရုရှားကိုလူးရှင်းနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ထလရအသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ သုံးသပ်ချက်ကို ကလဖန်ထိုး ခြယ်လှ​ယ်ခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ အလားတူခြယ်လှယ်ခဲ့သူနောက်တဦးက အိုဘမရဲ့Continue reading “ဒိစတိတ်အကြောင်း”

ယူအန်၊ ဒီမိုကရက်နဲ့ မီဒီယာ

ဒီနှစ်အစောပိုင်းမှာ ကျင်းပတဲ့ ယူအန်ညီလာခံမှာ ဆီးရီးယားက နိုင်ငံရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ရာဝမ်အော်စ်မန်က သူဟာ ဆီးရီးယားနဲ့ လက်ဘနွန်ကပြားတဦးဖြစ်ကြောင်း၊ ဂါဇာစစ်ပွဲမှာ အစ္စရေးက ပြဿနာရဲ့ ရင်းမြစ်မဟုတ်တာကို ဘုရားသခင်ရှေ့တော်မှောက်မှာ တိုင်တည်ပါကြောင်း၊ အောက်တိုဘာ ၇ ကတဲက သူမအနေနဲ့ အစ္စရေးကို ၉ကြိမ်သွားရောက်ခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ အရင်အပတ်က အစ္စရေးက ရှီရီဘီဘာ့စ်နဲ့ သူမကလေးတွေဖြစ်တဲ့ အာယယ်နဲ့ ကီယာကို မြေမြှုပ်သင်္ဂြိုလ်ခဲ့ကြောင်း၊ ဟာမာ့စ်က သူတို့အဖမ်းခံရတယ်ဆိုတာလောက်ပဲ ပြောပေမယ့် သေမှုသေခင်း စစ်ဆေးမှုမှာ သူတို့ဟာ ဂါဇာမှာ လည်ပင်းညှစ်ခံရလို့ သေဆုံးတယ်လို့ ဖော်ပြထားကြောင်း၊ အစ္စရေးကိုပဲ အပြစ်တင်ချင်နေတဲ့ သူတွေက မှန်ရှေ့မှာ ကိုယ့်အပြစ်ကိုယ် ပြန်ကြည့်ကြဖို့လိုကြောင်း၊ ကာတာအနေနဲ့ ဒိုဟာမှာနေနေတဲ့ ဟာမာ့စ်ခေါင်းဆောင်တွေကို ဖမ်းဆီးပြီး ဓါးစာခံတွေ ပြန်လွှတ်ဖို့ တောင်းဆိုတာမျိုး ဘာလို့ မလုပ်ခဲ့သလဲ၊ ဘာလို့ အကြမ်းဖက်တွေကိုContinue reading “ယူအန်၊ ဒီမိုကရက်နဲ့ မီဒီယာ”

စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက် ၂၀၂၅

သမ္မတထရမ့် ယူအန်မှာ မိန့်ခွန်းသွားခြွေတုန်းက မသမာသူတွေ ကြံစည်ထားခဲ့ကြတာ စက်လှေခါးနဲ့ တယ်လီပရွမ်တာတင်မကပါဘူး၊ တယ်လီကွန်းဆိုင်ဘာအတက်ခ်ပါလုပ်ဖို့ ကြံထားခဲ့ကြတာပါ။  ဆင်းမ်ဆာဗာ ၃၀၀ကျော်၊ အသင့်သုံးနိုင်တဲ့ activate လုပ်ပြီးသား ဆင်းမ်ကဒ်ပေါင်း တသိန်းကျော်အား နယူးယောက် ယူအန်ရုံးအနီးက အတိအကျ မဖော်ပြထားတဲ့ နေရာတခုမှာ ရှာဖွေသိမ်းဆီးရမိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အဲဒီပမာဏက တမိနစ်ကို မက်ဆေ့ချ်ပေါင်း သန်း၃၀နှုန်းနဲ့ ကယ်ရီယာပေါင်းစုံက ဖုံးခေါ်ဆိုမှုတွေ၊ စာတိုပို့မှုတွေကို ဂျမ်းဖြစ်သွားနိုင်သလို 911 ခေါ်ဆိုမှုတွေပါ မရတော့တဲ့အထိ ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။ ယူအန်ညီလာခံအပေါ်ကိုတော့ လုံခြုံရေးအရ တိုက်ရိုက်သက်ရောက်မှု မရှိဘူးဆိုပေမယ့် ဝင်နှောက်နိုင်တဲ့ အတိုင်းအတာက ကြီးမားနေတာ စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီဆင်းမ်ကဒ်တွေဟာ encrypted လုပ်ထားပြီး နိုင်ငံခြားကလူတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ကာ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေ၊ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းတွေနဲ့ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့တွေက အသုံးပြုနိုင်တာဖြစ်လို့ အဲဒီဖုံးတွေရဲ့Continue reading “စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက် ၂၀၂၅”

Jan 6

မနေ့ကထွက်လာတဲ့ သတင်းတွေအရ အက်ဖ်ဘီအိုင်က ဂျေ-၆မှာ ထရမ့် ထောက်ခံတဲ့လူအုပ်ထဲကို အရပ်ဝတ်အေးဂျင့် ၂၇၄ဦး ထည့်ထားခဲ့ပြီး အဲဒီလူတွေကပဲ ဆန္ဒပြသူတွေကို လွှတ်တော်ထဲ ဝင်ဖို့ “ကျောင်း” သွားခဲ့ကြတာပါ။ ပလိုးစီရဲ့ ကာပီတယ်ပူးလိစ်အပေါက်စောင့်တွေကလည်း အဲဒီလူတွေ ဝင်လာလို့ လွယ်အောင် အပေါက်မှာ မစောင့်ပဲ ရှောင်ပေးခဲ့ကြပါတယ်။ ဆန္ဒပြသူတွေထဲက မသိတဲ့လူတချို့က အလံရှူးတွေဝင်ပြတဲ့နောက် ဝင်လို့ရတယ် အမှတ်နဲ့ လိုက်ဝင်လာ ကြပေမယ့် ဘာဆူပူမှုတခုမှ မလုပ်ခဲ့ကြတဲ့အတွက် မဆူ့ဆူအောင် ဘာအန္တရာယ်မှပြုမနေတဲ့ လေတပ်ထွက် အက်ရှ်လေဘက်ဘစ်ကို အနီးကပ် ပစ်ခတ်လုပ်ကြံခဲ့ပါတယ်။ ဒါလည်း ဆူပူမလာခဲ့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် မီဒီညာမှာတော့ ထရမ့်က ဆူပူစေတယ်ဆိုပြီး ဝါဒဖြန့်မှိုင်းတိုက်ခဲ့လို့ TDS သမားများအားလုံးက အတုံးလိုက် အတစ်လိုက် ယုံပစ်လိုက်ကြတာပါပဲ။ ထရမ့်က တက်ရောက်လာမယ့် လူဦးရေနဲ့ လျော်ညီတဲ့ လုံခြုံရေးအင်အားတောင်းပေမယ့်Continue reading “Jan 6”