Category Archives: Uncategorized

ပြီးခဲ့တဲ့ ဂျူလိုင်လတုန်းက ဟူစိန့်ရဲ့ မာသာ့စပျစ်ခြံက ရေကန်ရဲ့ တောင်ဖက် ကမ်းခြေမှာ ရေနစ်သေဆုံးသွားတယ်ဆိုတဲ့ ဟူစိန်အိုရဲ့ ထမင်းချက် တဖာရီကမ့်ဘဲလ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဝင်စားစရာ အချက်လေးတွေ တရားမျှတမှုစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုကြောင့် ထပ်မံထွက်ပေါ်လာပါတယ်။ အဲဒီအမှုမှာ ဘာမှ သေချာလည်း မစစ်ဆေး၊ မေးခွန်းတွေမေးကြတာ ကိုလည်း ပြန်မဖြေပဲ ရက်အနည်းငယ်အတွင်းမှာပဲ မတော်တဆသေတာပါလို့ ဆုံးဖြတ်ပေးခဲ့တာပါ။ (ဂျက်ဖရေအက်ပ်စတိန်းအမှုလိုပါပဲ။) ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ အရေးပေါ် ၉၁၁ ဖုံးအဝင်စာရင်းမှာ ဖုံးခေါ်ရခြင်းအကြောင်းရင်းတွေ ရေးသွင်းရတာ ပုံမှန်ဖြစ်ပေမယ့် အဲဒီနေ့က ကမ့်ဘဲလ်ရေနစ်တဲ့ကိစ္စအတွက် ဖုံးအဝင်စာရင်းမှာတော့ ဘာအကြောင်းရင်းမှ ရေးသွင်းထားခြင်းမရှိတာ အံ့ဩဖွယ် တွေ့ရှိရတာပါ။ ရဲတပ်ဖွဲ့ကတော့ ရုံးဖုံးကို ခေါ်လို့ ဖြစ်မှာပါလို့ ကာပါတယ်။ တကယ်တမ်း ရဲရုံးဖုံးကို ခေါ်တာမှန်ရင်တောင် အော်ပရေးရှင်းကို လွှဲပေးရမှာဖြစ်လို့ အဝင်မှတ်တမ်းကတော့ ရှိရမှာပါပဲ။ နောက်လွဲနေတာတချက်ကContinue reading “အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက် ၂၀၂၃”

အစ္စရေး ဟာမာ့စ်စစ်မှာ အစဥ်အလာအရ အမေရိကန်နဲ့ အနောက်အုပ်စု၊ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများက အစ္စရေးဘက်မှာ ရပ်တည်နေကြောင်း ပြကြသလို အာရပ်ကမ္ဘာနဲ့ အခြားက ဘာသာတူနိုင်ငံအများစု၊ (ကွန်မြူနစ်အပါအဝင်) အာဏာရှင်နိုင်ငံများကတော့ အကြမ်းဖက်ဟာမာ့စ်ဘက်မှာ တညီတညွတ်တည်း ရပ်တည်ကြပါတယ်။ နေတိုးမဟာမိတ်အုပ်စုထဲက တူရကီသမ္မတအာဒိုဂန်က ဟာမာ့စ်က စတင်ကျူးကျော်ပြီး အပြစ်မဲ့အရပ်သား ၁၄၀၀လောက်ကို အကြမ်းကြုတ်ဆုံးနည်းတွေနဲ့ သတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့အပေါ် လုံးဝအပြစ်မပြောပဲ လက်တုံ့ပြန်တဲ့ အစ္စရေးကိုပဲ အကြီးအကျယ် အပြစ်တင်ပါတယ်။ ဂျိုးအိမ်ဖြူရောက်ပြီးကတည်းက အာဒိုဂန်က အစ္စရေးကို ကိုယ်ကျင့်တရားမဲ့သူတွေ အကြမ်းဖက်တွေလို့ ထိုးနှက်နေခဲ့တာပါ။ မဟာသီယာကလည်း အာဒိုဂန်နဲ့ တသံတည်းပါပဲ။ အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေးရပ်တည်ချက်က မဟာမိတ်အစ္စရေးဘက်မှာ ဖြစ်ပေမယ့် ဂျိုးအစိုးရက အစ္စရေးဘက်ကို နှုတ်လောကွတ်လောက်သာပေးပြီး လက်တွေ့မှာ လုပ်မရ ကိုင်မရဖြစ်အောင် နှောင်ကြိုးတွေနဲ့ ထိန်းထားတာပါ။ တဘက်မှာလည်း ဟာမာ့စ်ကို အဓိကကူညီပေးနေတဲ့ အီရန်ဆိုတဲ့Continue reading “အစ္စရေးစစ် (၄)”

အိမ်ဖြူက ဂျိုးဘဒနဲ့ ဒယ်လ်တာဖို့စ်စစ်ဆင်ရေးမှာ ပါဝင်တဲ့ ကန်တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ တွေ့ဆုံနေတဲ့ပုံကို စစ်ဘက်လုံခြုံရေးချိုးဖောက်ပြီး ဝက်ဘ်ဆိုဒ်မှာ တင်လိုက်ပါတယ်။ တင်ပြီး တစ်နာရီလောက်အကြာ သတင်းတွေလဲပြန့် မြင်သွားတဲ့သူတွေလည်း များလာပြီးနောက်မှ ပြန်ဖျက်သွားပါတယ်။ အဲဲဒီဒယ်လ်တာဖို့စ်က ဂါဇာမှာ ဟာမာ့စ်တွေ ဖမ်းခေါ်သွားတဲ့ အမေရိကန်ဓါးစာခံတွေကို ကယ်ထုတ်ဖို့ အစ္စရေးမှာ ရောက်နေတာပါ။ အဲဒီပုံကို တွဒ်တာအသုံးပြုသူတဦးက စစ်သည်တွေရဲ့ မျက်နှာတွေဖုံးပြီး ပြန်တင်ထားတာပါ။ ညံ့ဖျင်းလို့ပဲဖြစ်ဖြစ် တမင်လုပ်တာပဲဖြစ်ဖြစ် အိမ်ဖြူရဲ့ လုပ်ရပ်ကြောင့် ဒီလူတွေနဲ့ သူတို့မိသားစုတွေရဲ့ လုံခြုံရေးက အကြီးအကျယ်စိုးရိမ်လာရပါပြီ။ ဓါးစာခံတွေကယ်ထုတ်ဖို့ကလည်း ပိုခက်သွားတော့မှာပါ။ ယူအန်က အီရန်အပေါ်ထားရှိတဲ့ ဒုံးကျည်နဲ့ ဒရုံးလက်နက်မရောင်းဖို့ ပိတ်ဖို့ထားချက်က မနေ့က သက်တမ်းစေ့သွားခဲ့ပါပြီ။ ဂျိုးအစိုးရက သက်တမ်းတိုးဖို့ ဘာမှမလှုပ်ရှားခဲ့တာကြောင့် ဟာမာ့စ်တွေ အခြားအကြမ်းဖက်တွေကို ပေါ်ပေါ်တင်တင် ရောင်းချင်တိုင်းရောင်းလို့ရပြီဖြစ်လို့ အစ္စရေးနဲ့တကွ တခြားအကြမ်းဖက်တွေကို ရင်ဆိုင်နေရသူတွေအတွက်Continue reading “ကန်တပ်လုံခြုံရေးအိမ်ဖြူချိုးဖောက်”

လက်ရှိစစ်ဖြစ်နေတဲ့ ဂါဇာကမ်းမြှောင်မှာ ပါလက်စ်တိုင်းတွေကို ဝမ်းစတိတ်လား၊ တူးစတိတ်လား၊ အစ္စရေးနဲ့ပေါင်းချင်လား၊ သီးခြားနေချင်သလား၊ သီးခြားဆိုဘယ်လိုစနစ်နဲ့ ဘယ်သူ/ပါတီကို  ဦးဆောင်စေချင်သလဲဆိုတာ လူထုဆန္ဒခံယူပွဲ လုပ်လိုက်ရင် ရှင်းသွားမှာပါ။ ပြဿနာက အဲဒီလိုလုပ်ဖို့ဝေးလို့ အစ္စရေးနဲ့ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းဆက်ဆံချင်တဲ့သူမျိုးဆိုရင် ရကပွဲမလုပ်ခင် အသတ်ခံကြရတာဖြစ်နေတော့ ဘယ်သူမှ မဟရဲကြတော့ပါဘူး။ ဟာမာ့စ်တို့ ဟဇ်ဘိုလာတို့ ဓါးမိုးအုပ်ချုပ်နေသ၍ အာဏာရှင်နိုင်ငံတွေရဲ့ ထုံးစံအတိုင်း ပြည်သူ့ဆန္ဒအစစ်အမှန်ကို သိရဖို့ မလွယ်ပါဘူး။ အမေရိကန်မှာကြီးတဲ့ ပါကစ္စတန်တယောက်က နှစ်ဖက်ဒေသခံတွေကို လိုက်မေးထာတာမှာတော့ ပါလက်စ်တိုင်းတွေထဲ ဂျူးအရပ်သားတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်တာ မှန်တယ်လို့ ထင်သူတွေရှိကြသလို အာရပ်တွေက အချင်းချင်းသတ်ကြလို့ အစ္စရေးအုပ်ချုပ်မှုအောက်မှာမှ ပိုလုံခြုံတဲ့အတွက် အစ္စရေးလက်အောက်မှာပဲ နေချင်သူတွေပါ ရှိနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဂါဇာမှာ နောက်ဆုံးလုပ်ခဲ့တဲ့ ရကပွဲက ၂၀၀၆ကပါ၊ ဟာမာ့စ်က နိုင်တယ်ဆိုပေမယ့် အကြီးဆုံးပါတီဖြစ်တဲ့ ဖာတာနဲ့ ပီအယ်လ်အိုကContinue reading “အစ္စရေးစစ် (၃)”

စစ်တွေဖြစ်ကြတဲ့အခါ အတိအနိဋ္ဌာရုံတွေ တတွဲတည်းပါလာတတ်တာကို မလွှဲမရှောင်သာ ကြုံကြရမှာပါ။ စတင် စစ်မြှူသူ/ ကျူးကျော်သူတွေက အပြစ်ရှိတာ အမှန်ပေမယ့် အမှန်ကို အမှား အမှားကို အမှန် ကပြောင်းကပြန်လုပ်တတ်ကြတဲ့ လောကကြီးမှာ အမှန်နဲ့ အမှား ဘယ်သူကအလွန်ဆိုတာ အချက်တချက်ထဲပေါ် မူတည်ကောက်ချက်ချဖို့ မလွယ်ပါဘူး။ စစ်ဖြစ်တဲ့အထိ ဖြစ်လာခဲ့တဲ့ အကြောင်းရင်းတွေ၊ ဝေးသောအကြောင်း၊ နီးသောအကြောင်း၊ ဘယ်အဖွဲ့နောက်ကွယ်မှာ ဘယ်သူတွေရှိနေသလဲဆိုတာကိုပါကြည့်ဖို့ အရေးပါလာပါတယ်။ ဘယ်ဘက်ကို ထောက်ခံတယ်ဆိုတာကတော့ ကိုယ့်ရွေးချယ်မှုပါပဲ။ စစ်ကို စစ်လိုမတိုက်ပဲ ကလေး/မိန်းမ/အရပ်သားတွေကို ဓါးစာခံလုပ်/ သတ်ဖြတ်တာကတော့ လူလို့ မခေါ်ထိုက်သူတွေ လုပ်ကြတာပါ။ သမိုင်းမှာ အဲဒီလိုလုပ်ခဲ့ကြတဲ့ ဖက်ဆစ် နာဇီ အကြမ်းဖက်စတဲ့ သူယုတ်တွေကို သေချာဆန်းစစ်ကြည့်လိုက်ရင် ရဲစွမ်းသတ္တိပိုင်းရော ဉာဏ်ရည်ပိုင်း၊ လူထုထောက်ခံမှုအပိုင်းတွေမှာပါ ကျန်တဘက်ကို မယှဥ်နိုင်တာဟာ အမှန်တရားတခု ဖြစ်သလို​Continue reading “အစ္စရေးစစ် ( ၂ )”

အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှာ လွတ်လပ်မှု တန်းတူညီမျှမှု အရှိဆုံး၊ လူ့အခွင့်အရေး အလေးစားဆုံးနိုင်ငံဟာ အစ္စရေးနိုင်ငံပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အစ္စရေးနိုင်ငံ ပိစိလေးကို ဘေးပတ်ပတ်လည်က ဝိုင်းထားတာတွေက လူ့အခွင့်အရေးဆိုတာကို ပုတ်လောက်ရေးပြရင်တောင် နားမလည်တဲ့ ရေနံသူဌေးတွေအပါအဝင် အာဏာရှင်နိုင်ငံတွေ ဖြစ်ကြသလို အမေရိကန်တို့ အစ္စရေးတို့လို လွတ်လပ်တဲ့ ကမ္ဘာကြီးကို အမှုန့်ကြိတ်ပစ်ချင်နေတဲ့ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များရဲ့ ခြေကုတ်နိုင်ငံတွေလည်း ဖြစ်နေပါတယ်။   အောက်တိုဘာ ၆ရက်နေ့ကစပြီး ဂါဇာဒေသကို ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ဟာမာ့စ်အကြမ်းဖက် စစ်သွေးကြွတွေဟာ ကျည်း ရေ လေ အင်အားစုံသုံးပြီး  အစ္စရေးမြို့ကြီးတွေကို ရုတ်တရက် စတင်တိုက်ခိုက်လာရာမှာ ခုအချိန်အထိ အစ္စရေး ၂၀၀ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး အစ္စရေးတပ်သား ၁၄၅၂ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဂါဇာကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပါလက်စ်တိုင်း ၂၃၂ဦးသေဆုံးပြီး ၁၆၀၀ကျော် ဒဏ်ရာရထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။Continue reading “အစ္စရေးစစ်ပွဲ”

လူတွေ စားသုံးနေတဲ့အဆီတွေက နေရာဒေသ ယဥ်ကျေးမှုအလိုက် အမျိုးပေါင်းစုံ ရှိကြပေမယ့် တကယ်တမ်း အမျိုးအစားခွဲလိုက်ရင်တော့ ၇မျိုးပဲ ရှိတာဖြစ်ပါတယ်။ အဆီ ၇မျိုးထဲက တချို့အဆီတွေက သင့်အသက်ကို ကယ်တင်နိုင်ပေမယ့် ကျန်တချို့ကတော့ သင့်အသက်ကို အနှေးနဲ့အမြန် နှုတ်ယူကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၁။ အဲဒီထဲမှာ အရေးအကြီးဆုံးနဲ့ ကျန်းမာရေးအရ တန်ဖိုးအရှိဆုံးအဆီကတော့ အိုမယ်ဂါ၃ အဆီဖြစ်ပါတယ်။ အိုမယ်ဂါ ၃ အဆီဟာ နှလုံးကျန်းမာရေးအတွက် အကျိုးပြုသလို အာရုံကြောတည်ဆောက်မှုနဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာများကို အကျိုးပြုတဲ့အတွက် ရောင်ရမ်းတာနဲ့ အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါတို့ကနေ ဆန့်ကျင်ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ ကိုယ်ထဲမှာ အိုမယ်ဂါ ၃ နည်းပါးနေရင် ရောဂါပေါင်းစုံဝင်ရောက်နိုင်တဲ့အပြင် နှလုံးရောဂါ စိတ်ကျရောဂါတွေပါ ဝင်လာနိုင်ပါတယ်။ ခက်တာက လူများစုနေ့စဥ်စားနေတဲ့ အဆီတွေမှာ အိုမယ်ဂါ ၃ အဆီပါဝင်မှုက တော်တော်နည်းနေတဲ့အတွက် လုံလောက်တဲ့ ပမာဏကိုContinue reading “အဆီ (စားဆီ) ၇မျိုးနဲ့ ကျန်းမာရေးအပေါ် သက်ရောက်မှုများ (Dr. Robert Lustig)”

ဒီမိုကရက်တွေကတော့ ၂၀၂၄ အတွက် အသည်းအသန် ပြင်ဆင်နေပါပြီ။ အင်မတန်ချမ်းသာတဲ့ အီလိအများစုရော ကမ္ဘာ့ရွာလက်မဲကြီးတွေ အာဏာရှင်တွေ ခြစားတွေ မူးယစ်ဂိုဏ်း လူမှောင်ခိုဂိုဏ်း စတာတွေရဲ့ ကျောထောက်နောက်ခံမှုရထားတော့ ငွေမည်း/ဖြူ/နီ/ဝါတွေနဲ့ရော တဆင့်ခံတွေနဲ့ရော တရားတဲ့နည်းရော မတရားတဲ့နည်းရော မုသားတွေရောနဲ့ အင်တိုက်အားတိုက် တိုက်စစ်ဆင်နေပါတယ်။ ယူကျူမှာဆိုလည်း လာလိုက်တဲ့ကြော်ငြာတွေ ဘိုင်ကြီးလက်ထက်မှာ ဘယ်လိုတွေ တိုးတက်ကြောင်း၊ အဲဒါကို ရီပါဘလစ်ကန်တွေက မနာလိုလို့ အပုတ်ချနေကြကြောင်းတွေ ကျော်ပစ်လို့မရတဲ့ ကြော်ညာတွေ ဖောဖောသီသီ လာနေပါတယ်။ နီ/ပြာ ဘယ်သူနိုင်မယ် အတတ်ပြောမရတဲ့ ဆွင်းပြည်နယ်တချို့မှာ ညစ်တကာ့ဘုရင် အမွှေစိန်တင်တဲ့ ဒီအေတွေ နည်းမျိုးစုံနဲ့ ရကပနိုင်အောင်လုပ်ပြီး ရကပစည်းမျဥ်းတွေကို ပြင်ပစ်တာတွေကတော့ မဆန်းတော့ပါဘူး။ အခုလုပ်လာတာက တက္ကဆက်စ် အေဂျီပက်စ်တန်လို သူတို့လုပ်တာတွေ မဟုတ်ရင် မဟုတ်သလို ငြိမ်မခံပဲ လိုက်ဖိုက်တဲ့သူကျတော့ ထရမ့်ကိုContinue reading “စက်တင်ဘာ ၂၂ ၂၀၂၃”

၉/၁၁ နှစ်ပတ်လည်နေ့မှာ ဘိုင်ဒန်ဟာ ၂၁ရာစုသမ္မတတွေရဲ့ အစဥ်အလာကို ဖောက်ဖျက်ပြီး ဗီယက်နမ်ကအပြန် အလက်စကားမှာ ရောက်ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ တကယ်တော့ အခုလိုနေ့မျိုးဟာ ယုံကြည်ချက်မျိုးစုံရှိကြတဲ့ နိုင်ငံသူ/သားတွေကို နိုင်ငံတော်အရေးဆိုတဲ့ ခေါင်းစဥ်အောက်မှာ အချင်းချင်း စည်းစည်းလုံးလုံး ဖေးမကာကွယ်ကြဖို့ နိုင်ငံချစ်စိတ်ထက်သန်စေဖို့ လှုံ့ဆော်နိုင်မယ့် အကောင်းဆုံးနေ့ရက်မျိုးပါ။ ဒါပေမယ့် ဒီနေ့မှာ တက်လာတဲ့သတင်းနှစ်ပုဒ်က ၉/၁၁နဲ့ ပတ်သက်ပြီး နွေးထွေးစည်းရုံးပေးရမယ့်အစား လက်ချောင်းထောင်ပြလိုက်သလိုတောင် ဖြစ်သွားသေးတာပါ။ သတင်းတခုက အီရန်မှာ နှစ်နဲ့ချီ​ အဖမ်းခံနေရတဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံသား ဓါးစာခံ ၅ဦးကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့အတွက် အမေရိကန်ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ အီရန်ပိုင်ဆိုင်မှုတွေထဲက ဒေါ်လာ ၆ ဘီလီယံကို အီရန်အာဏာပိုင်တွေထံ လွှဲပြောင်းပေးဖို့ သဘောတူညီလိုက်တဲ့သတင်း ဖြစ်ပါတယ်။ သမ္မတထရမ့်လက်ထက်တုန်းကတော့ အကြမ်းဖက်အာဏာရှင်တွေကို လုံးဝ အလျော့မပေးခဲ့ပေမယ့် အမေရိကန်တွေကို လုံးဝ အထိမခံတဲ့ ၄၅ရဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုကြောင့်Continue reading “စက်တင်ဘာ ၁၁ ရက် ၂၀၂၃”

ကလိန်တန်တို့နဲ့ နီးစပ်သူတွေ သူတို့နားမှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တဲ့သူတွေ သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ရံတော်တွေ အပါအဝင် လူ၄၆ယောက် အချိန်မတိုင်ခင် မပြန်လမ်းကို မြန်းသွားခဲ့တဲ့အကြောင်းကို သူတို့လင်မယားနဲ့ အလွန်ရင်းနှီးသူ ကေလာရီရဲ့ အနီးကပ်လက်ထောက် ဟူမာအာဘေဒင်ရဲ့ခင်ပွန်း နယူးယောက်အမတ်ဟောင်း အန်တိုနီဝီနာကို မေးမြန်းထားတာဖြစ်ပါတယ်။ စာရင်းနဲ့တကွ မြင်ရပါလိမ့်မယ်။ အနာပေါ်ဒုတ်ကျသလို ဖြစ်သွားတဲ့ ဝီနာရဲ့ ဂမူးရှူးထိုးတုန့်ပြန်ပုံက သံသယရှိစရာ ပိုကောင်းပါတယ်တဲ့။ အဲဒီဝီနာကလည်း ခေသူမဟုတ်ပါပဲ၊ ၂၀၁၁ နယူးယောက်အမတ်ဘဝတုန်းက အရွယ်မရောက်သေးတဲ့ မိန်းကလေးဆီကို သူ့အောက်ပါပစ္စည်း ဖုံးနဲ့​ဓါတ်ဖမ်းပြီး ပို့ပေးလိုက်လို့ ထောင် ၂၁လ ကျသွားဖူးသူပါ။ လင့်ခ်ကို ကွန်မန့်မှာပေးပါမယ်။