Category Archives: Uncategorized

တနေ့က ထရမ့်အစိုးရက အပြန်အလှန်ကုန်သွယ်ခွန် reciprocal tariff ကို ကြေငြာထားတဲ့အတိုင်း စတင်ခဲ့ပါတယ်။ အစ္စရေးက အဲဒီမတိုင်ခင်လေးတင် US အပေါ် ကန့်သတ်/စည်းကြပ်ထားတာတွေကို ပယ်ရှားပေးလိုက်တယ်လို့ ကြေငြာလိုက်ပြီး အိန္ဒိယ၊ ဗီယက်နမ်၊ ဆွစ်ဇာလန် စတဲ့နိုင်ငံတွေက အမေရိကန်ကုန်စည် အချို့အပေါ် စည်းကြပ်နေတဲ့ tariff ကို လျော့ချပေးလိုက်ပြီလို့ ကြေငြာပါတယ်။ မက္ကဆီကိုနဲ့ ကနေဒါက USMCA သဘောတူညီချက်နဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေက tariff ထိမှာမဟုတ်ပဲ ကျန်ကုန်စည်တွေအပေါ်မှာတော့ နယ်စပ်ကနေ မူးယစ်ဆေးဝင်နေတာတွေ ခိုးဝင်တာတွေ ထိထိရောက်ရောက် ထိန်းချုပ်နိုင်မှ tariff နှုန်းကို ချပေးမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အပြန်အလှန်ဆိုပေမယ့် အမေရိကန်အပေါ် မတရား tariff ချထားပြီး ကုန်သွယ်မှုအမြတ်ထွက်နေတဲ့ နိုင်ငံတွေက အမေရိကန်ကုန်စည်တွေအပေါ် စည်းကြပ်/ကန့်သတ်တဲ့ တဝက်ကိုပဲ အမေရိကန်ကContinue reading “ဧပြီ ၄ရက် ၂၀၂၅”

Fox News က Bret Baier က အီလွန်နဲ့ ဌာနပေါင်းစုံကို ကူညီနေတဲ့ DoGE အဖွဲ့ကို မတ်လ ၂၈ရက်က အင်အာဗျူးလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအဖွဲ့သားတွေက လုပ်ငန်းကြီးတွေ လုပ်ကိုင်နေကြတဲ့ ဘီလျံနာ မီလျံနာ လုပ်ငန်းရှင်တွေဖြစ်ကြပြီး တိုင်းပြည်အတွက် သမိုင်းဝင်မ​ယ့်ပြောင်းလဲမှုအတွက် သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင် လုပ်ငန်းတွေကို ဘေးချိတ်ပြီး လာကူပေးနေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အီလွန်ရဲ့ ညာလက်ရုံးက Cost cutting မှာ လက်သံပြောင်သူ Steve Davis ဖြစ်ပါတယ်။ သူက အီလွန့်ရဲ့ ကုမ္ပဏီပေါင်းစုံမှာ အရေးကြီးတဲ့နေရာတွေက လုပ်ခဲ့ဖူးပြီး အကောင်းဆုံးလုပ်ခဲ့တာက cost cutting ပါပဲ။ အစိုးရ inefficiency အကြောင်းပြောရရင် ပင်ဆယ်လ်ဗေးနီးယားက ပင်စင်မိုင်းအကြောင်းပါမှ ရပါမယ်။ ပင်စင်သွားချင်သူတွေဟာ စာရွက်စာတမ်းအထပ်လိုက် ဖြည့်တင်ရပြီးContinue reading “မတ်လ ၃၁ရက် ၂၀၂၅”

ဒီကနေ့ ပွဲဆူသွားတာကတော့ ဗန့်စ်၊ ကာ/ဝန်၊ တူလ်စီ၊ ရက်ဒ်ကလစ်ဖ်၊ မိုက်ကယ် ဝေါ့လ်ဇ်နဲ့ တခြားသူအချို့ ပါဝင်တဲ့ ထရမ့်အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တစုဟာ Signal app မှာ ယီမင်က စစ်ဆင်ရေးတခု အကြောင်း ဆွေးနွေးကြပါတယ်။ အဲဒီအုပ်စုထဲမှာ Atlantic သတင်းဌာနက အယ်ဒီတာချုပ် Jeffrey Goldberg ပါနေတာကြောင့် အဲဒီဆွေးနွေးချက်တွေကို အများပြည်သူဆီ ပေါက်ကြားသွားပြီး  ကာ/ဝန်နဲ့ တခြားပါဝင်သူတွေကို နှုတ်ထွက်ဖို့ ဟစ်လာကြပါတယ်။ ထရမ့်က မိုက်ကယ်ဝေါ့လ်ဇ်ရုံးက ဖုံးကိုင်တဲ့ ဝန်ထမ်းတဦးဦးက Goldberg ကို ထည့်ထားမိသွားတာလို့ ပြောပါတယ်။ နယူးယောက်ပို့စ်ကတော့ JG ဆိုတဲ့အတိုခေါက်က အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေးတွေမှာ ပါလေ့ရှိတဲ့ ကုန်သွယ်ရေး ကိုယ်စားလှယ် Jamieson Greer နဲ့ မှားထည့်ထားတာ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒီ chatContinue reading “မတ်လ ၂၅ ရက် ၂၀၂၅”

ဒီကနေ့ သမ္မတထရမ့်ဟာ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနကို ဖျက်သိမ်းကြောင်းအမိန့်ကို လက်မှတ်ရေးထိုး ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။ အဲဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်ပညာရေးစနစ်ကို နားမလည်သူများက အခမဲ့ပညာသင်ကြားခွင့်တွေ ကျောင်းစနစ်တွေပါ ရပ်တံ့သွားတော့မလိုလို ပြောနေကြပါတယ်။ လွဲလိုက်လေခြင်းပါ။ အရင်ရေးခဲ့သလိုပါပဲ၊ ဖက်ဒရယ်က ပေးမယ့်ပညာရေးဘတ်ဂျက်က ဒီစီက လူမရှိတဲ့ အဆောက်အဦတွေ၊ မူလတန်းကလေးတွေကစလို့ လိင်စိတ်လှုံ့ဆော်တာ၊ DEI, CRT, စတဲ့ ဝါဒမှိုင်းတိုက်မယ့် ဝန်ထမ်းတွေကို ဖြတ်/ပေးစရာမလိုတော့တဲ့အတွက် ပြည်နယ်တွေဆီ ပို့မယ့်ပိုက်ဆံကို ဝုခ်ဝါဒတွေ လိုက်လုပ်မှ ပေးမယ်လို့ အကြပ်ကိုင်လို့ မရတော့သလို ကုန်ကျစားရိတ်လည်း သက်သာစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အာဏာရှင်စနစ်ပဲ ခေါင်းထဲမှာ စွဲနေသူများကတော့ ဘယ်လောက်ပဲ ညံ့ဖျင်းသည်ဖြစ်စေ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုကိုပဲ တောင့်တကြပါတယ်။ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနကို ၁၉၇၉အောက်တိုဘာကမှ ဖက်ဒရယ်ဥပဒေတွေ၊ civil right တွေ လိုက်နာစေရန် ကြီးကြပ်ဖို့ဆိုပြီး တည်ထောင်ခဲ့တာပါ။ တည်ထောင်တဲ့Continue reading “မတ်လ ၂၀ ရက် ၂၀၂၅”

၂၀၂၅မှာ ထရမ့်တက်လာပြီးနောက်ပိုင်း အပြောင်းအလဲတွေ ဖြစ်ခဲ့တာမှာ ထရမ့်နဲ့အဖွဲ့က ပြည်သူ့အခွန်/ တိုင်းပြည်ဘဏ္ဍာကို အလွဲသုံးစားလုပ်နေတာတွေ၊ အဆင့်ဆင့် လက်ဆင့်ကမ်း ခိုးဝှက်ပြီး ကမ္ဘာတလွှား ထင်တိုင်းချယ်လှယ်နေကြတာတွေကို ဖော်ထုတ်တွေ့ရှိခဲ့တဲ့အတိုင်း ပြည်သူကို ချပြခဲ့ပြီး လေလွင့်ခိုးဝှက်မှုများကို ရပ်တန့်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အစိုးရယန္တယားထဲမှာလည်း ဒိစတိတ်/ ဒီမိုကရက်ဩဇာခံမယ့် လူဖျင်း/လူညံ့တွေကို ဒီအီးအိုင်နဲ့ခန့်ထားတာတွေကို ဖယ်ရှားပြီး ထိုက်ထိုက်တန်တန် အရည်အချင်းရှိသူတွေကို နေရာပေးလာခဲ့ပါတယ်။ ကုန်ဈေးနှုန်းနဲ့ လူနေမှုစားရိတ် ကြီးမြင့်မှုရဲ့ အဓိကတရားခံကြီးတခုဖြစ်တဲ့ ပြည်တွင်းရေနံ ပိတ်တာတွေကို ပြန်ဖွင့်ဖို့၊ ပိုက်လိုင်းသစ် တည်ဆောက်ဖို့တွေ လုပ်နေပါတယ်။ နယူးအင်္ဂလန်ဒေသဟာ အမေရိကန်မှာ စွမ်းအင်ဈေးအကြီးဆုံး ဖြစ်နေတဲ့အတွက် နယူးယောက်ဘက်ကနေ ပိုက်လိုင်းပြေးရင် တအိမ်ထောင်ကို တနှစ် ၅၀၀၀လောက် အထိ သက်သာသွားနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အီလွန်က အစိုးရဌာနတိုင်းမှာ လေလွင့်/လိမ်စားမှုတွေ ရှိနေကြောင်း၊ software licenseContinue reading “မတ်လ ၁၈ ရက် ၂၀၂၅”

ထရမ့်အစိူးရသစ်ကြောင့် ခွက်ပျောက်သွားတဲ့ လိဗြဲအုပ်စု ဆင်ကြံကြံနေကြပါပြီ။ အမေရိကန်မပါလည်း ကူမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဥရောပမှာ ခြတက်တာကြာတော့ စီးပွါးရေးလည်းမကောင်း၊ စစ်ရေးကရော ဘယ်ခြလက်ထက်မှာ လူတော်တွေ နေရာပေးခံရ၊ ပြည်သူ/တိုင်းပြည်ဦးစားပေးခံရတာရယ်လို့ ရှိဖူးလို့လဲ။ မအလကြည့်လေ။  သူတို့ကူမှာက ရုရှားပိုက်ဆံနဲ့ ကူမှာဆိုတော့ ရုရှားကို စိတ်မဆိုး ဆိုးအောင် ဆွပေးနေသလိုပါပဲ။ လူကြီးဆိုတာ ကြီးတဲ့ပြဿနာ ငယ်အောင်၊ ငယ်တဲ့ပြဿနာ ပပျောက်အောင် လုပ်ပေးရတာ မဟုတ်ဘူးလား။ ပြဿနာက ကြီးလာရင် ထရမ့်ပြောသလို ကမ္ဘာစစ်ထိ ဖြစ်လာနိုင်တာနော်။ ဒါကြောင့် အီလွန်က နေတိုးတို့ သုံးစားမရတဲ့ ယူအန်တို့ကနေ ထွက်ဖို့ စကားစနေတာ။ စစ်နံ့ထွက်လာရင် အရင်ဆုံးဘာဖြစ်လာမလဲ သိလား၊ ကုန်ဈေးနှုန်းတက်မယ်။ ခုလောတက်နေတာတောင် အားမရကြသေးဘူးလားဟင်။  ခွက်ပျောက်တွေ မလုပ်ရဲတာ ဘာမှမရှိဘူး၊ ဘာထို့လဲဆိုတော့ သူတို့ကို ထိမှာမဟုတ်လို့ပဲ။Continue reading “မတ်လ ၂ ရက် ၂၀၂၅”

ဒီနေ့ လရမ့်၊ ဗန့်စ်နဲ့ ဇယ်လင်းစကီတို့ အိမ်ဖြူတော်မှာ တွေ့ကြတာက ပွဲဆူသွားခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအဖြစ်ကွက်ကွက်လေးကို မကြည့်ခင် အရင်ဆုံး အခင်းအကျင်းနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်မောင်းနှင်မှုတွေကို အရင်ကြည့်ကြရအောင်။ ဇယ်လင်းစကီးမလာခင် ရက်ပိုင်းအလိုမှာ ပြင်သစ်သမ္မတနဲ့ ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်တို့ ပြာယိပြာယာ ပေါက်ချလာကြပါတယ်။ ဘာအတွက်ပါလဲ။ သူတို့တိုင်းပြည်အတွက်လား၊ ယူကရိန်းကို ကူစေချင်လို့လား။ သူတို့တိုင်းပြည်တွေလည်း စီးပွါးရေး မကောင်းနေပါဘူး။ ပြဿနာတွေနဲ့ပါ။ ဒါပေမယ့် သူတို့တိုင်းပြည်အရေးထက် ဘယ်လိုမှ မနိုင်နိုင်တဲ့ ယူကရိန်းကို ကူဖို့ ဘာလို့ဒီလောက် အသည်းအသန် ဖြစ်နေကြတာလဲ။ ယူကရိနိးမှာဖြင့် လူသန်းချီသေထားတော့ စစ်တိုက်ဖို့ လမိးပေါ် လိုက်ဖမ်းနေရတာလေ။ ဒီက ဒီမိုကရက်တွေနဲ့ ဥရောပခေါင်းဆောင်တွေ၊ သူတို့ကို ကြိုးဆွဲနေတဲ့ လက်မဲတွေက စစ်ရပ်မှာ အသည်းအသန်ကို ကြောက်နေကြပါတယ်။ အဲဒီတော့ သူတို့က သူတို့ရုပ်သေးဇယ်လင်းစကီးကို စစ်မရပ်ဖြစ်အောင် ဖိအားပေးကြမှာပါပဲ။Continue reading “ဖေေါ်ဝါရီ ၂၈ ရက် ၂၀၂၅”

သမ္မတထရမ့််အဆိုပြုထားတဲ့ ရွှေရောင်ကပ်ပြားဗီဇာဟာ ကြေငြာပြီး နောက်တရက်မှာတင် စိတ်ဝင်စားသူ ၂သိန်းခွဲရှိနေပြီလို့ သိရပါတယ်။ ဘယ်နိုင်ငံကမဆို လျောက်ထားနိုင်ပေမယ့် စီစစ်မှုတွေကိုတော့ ဖြတ်သန်းရဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။ တယောက် ၅သန်းနဲ့ လူ ၂သိန်းဆိုရင် ၁ထရီလီယံ ဝင်ဖို့ သေချာနေပါပြီ။​ လူတသန်းလျောက်ရင် ၅ထရီလီယံဆိုတော့ အမေရိကန်ရဲ့ ကြွေးမြီတွေ အမြန်ကြေပြီး အလုပ်အကိုင်အများအပြား ဖန်တီးပေးနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေကြတာပါ။ အင်္ဂါနေ့က အောက်လွှတ်တော်က အတည်ပြုပေးလိုက်တဲ့ သမ္မတထရမ့်ရဲ့ “big, beautiful” agenda package မှာ  လွှတ်တော်ကော်မီတီတွေရဲ့ assignment တွေကို ၁.၅-၂ ထရီလီယံလောက်အထိ လျော့ချဖို့ ရည်မှန်းထားပြီး debt ceiling ကို ၄ထရီလီယံအထိ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ဖို့ လျာထားပါတယ်။ နယ်စပ်လုံခြုံရေးအတွက် ဘီလီယံ ၃၀၀ သုံးစွဲမှာအပြင် အခွန်လျော့ချမှာတွေနဲ့ အစိုးရယန္တယား နည်းပညာပိုင်းContinue reading “ဖေဖေါ်ဝါရီ ၂၇ ရက် ၂၀၂၅”

ဒီကနေ့မှာ သမ္မတထရမ့်က အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅သန်းလောက် ကုန်ကျနိုင်တဲ့ Gold card ဗီဇာ အစီအစဥ်ကို ထုတ်ပြောသွားပါတယ်။ ကမ္ဘာတလွှားက ချမ်းသာတဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တွေ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ လာရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံပြီး လူတွေကို အလုပ်ပေး အခွန်ဆောင်မယ်ဆိုရင် အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့် ချက်ချင်းရနိုင်တဲ့အပြင် အချိန်တန်ရင် နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်ပါ ရရှိနိုင်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အဓိကရည်ရွယ်ချက်က နိုင်ငံ့ကြွေးမြီကို ပေးဆပ်နိုင်ဖို့ ငွေလုံးငွေရင်း ဝင်လာစေချင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံသားတခါတည်းပေးမှာမဟုတ်လို့ ကွန်ဂရက်စ်ရဲ့ အတည်ပြုချက် မလိုဘူးလို့လည်း သိရပါတယ်။ ထရမ့်အစိုးရအဖွဲ့မှာ အီလွန်က ယိုပေါက်ရှာတာပဲလုပ်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ သမ္မတထရမ့် လက်မှတ်ထိုးထုတ်ပြန်ထားတဲ့ Executive Order တွေကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ နည်းပညာနဲ့ ထောက်ပံ့ပေးနေပါတယ်။ အရင်က သမ္မတထရမ့်က ကောင်းမယ်ထင်တာတွေကို EO ထုတ်လိုက်ရင် ပြီးသွားပြီလို့ ထင်ခဲ့ပေမယ့်Continue reading “ဖေဖေါ်ဝါရီ ၂၅ ရက် ၂၀၂၅”

ထရမ့်က DoGE စစ်ဆေးမှုတွေကြောင့် မလေလွင့်တော့မယ့် ပိုက်ဆံတွေရဲ့ ၂၀% ကို ပြည်သူတွေဆီ ခွဲဝေပေးဖို့၊ ၂၀%ကို အကြွေးဆပ်ဖို့၊ စသဖြင့် သုံးစွဲဖို့ စဥ်းစားနေပါတယ်။ ပြည်သူကို ပေးချင်တာက ဘိုင်ဒန်လက်ထက်မှာ ငွေဖောင်းပွ၊ ကုန်ဈေးနှုန်းတက်တာတွေကြောင့် ကြပ်တည်းကြတာကို ချောင်လည်စေချင်လို့ဖြစ်သလို ဗျူရိုကရက်ယန္တယားမှာ လေလွင့်နေတာတွေကို ဖော်ထုတ်ထောက်ပြ စေချင်လို့လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဝိုင်းထောက်ပြကြလို့ အလေအလွင့်ပိုနည်းသွားလေ ပြည်သူအကျိုး ပိုရှိလေ ပါပဲ။ တိုင်းပြည်ကောင်းဖို့ ဆိုးဖို့မှာ ပြည်သူ့အားက အဓိကပါ။ ဟိုဘက်က ဂဏန်းများကတော့ ၅၀၀၀က ဘာလုပ်လို့ရမှာလဲလို့ ပြောပေမယ့် အတိဒုက္ခရောက်နေသူတွေကိုတောင် ၇၀၀ပဲ ပေးခဲ့တာပါ။ ယူကရိန်းက မြေရှားကို အကြွေးဆပ်တဲ့အနေနဲ့ အမေရိကန်က ပြန်ယူမယ်ဆိုတာ ဖက်စပ်လုပ်ငန်းလို လုပ်ပြီးတော့ နှစ်နိုင်ငံ အကျိုးရှိအောင် လုပ်ဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်ကုမ္ပဏီတွေ ပြည်တွင်းမှာContinue reading “ဖေဖေါ်ဝါရီ ၂၁ရက် ၂၀၂၅”